कळसूबाई शिखर - एक शक्तीपीठ
- डाॅ. तेजस लोखंडे
- डाॅ. तेजस लोखंडे
स्वास्थ्यरंग गडभेट प्रथमच घडली ती माहुली गडावर. आलेल्या अनुभवी व नव्या गिर्यारोहकांनी मनभरून दाद दिली. उपक्रमाचे कौतुक केले. माहुली गड हा ठाण्यातला सर्वात उंच गड. पुढचे डेस्टिनेशन हटके हवे म्हणून रांगेत असलेल्या लोहगडाला बाजूला सारले आणि बाजी मारली ती सह्याद्रीतल्या सर्वात उंच शिखराने - कळसूबाई शिखराने !
बारी गावातून दिसणारा... दोन्ही हात अथांग पसरून काळजाला भिडणार्‍या डोंगराला कडकडून भेटावं असं हे कळसूबाई चा शिखर. सर्वांनी पसंती कळवली, येण्याची हमी दिली आणि सार्‍यांना वेध लागले ते कळसूबाई शिखराचे. प्रवास सुखाचा व्हावा यासाठी खाजगी बस केली. गणपतीला वंदन करून ' सुखरूप ने रे गण्या' असे साकडे घालत रात्री 12 ला सायन हून प्रस्थान केले. गाडी मध्ये अपरिचित वातावरणाला परिचित मोड वर आणण्यासाठी गाण्यांची मदत झाली. थोड्याच वेळात कसार्‍याला पोहोचलो. अगदी धुक्यात पोहोचलो म्हटले तर वावगे ठरणार नाही. चहा प्यायला क्षणभर विश्रांती घेतली आणि टूर निघाली पुढच्या दिशेने. पायथ्याच्या बारी गावात पोहचलो तेव्हा सुमारास चार - साडे चार वाजले होते. गडद अंधार... अंगावर रिमझिम पाऊस. .. गार झोंबणारा वारा... हे समीकरण अप्रूप वाटणारे होते. सर्वांना जनरल इंस्ट्रकशन दिले. ब्राम्ह मुहूर्तावर उठावे.. मल मूत्र विसर्जन करावे ह्या विधानाला आज सगळेच सामोरे जात होते. जवळच वाहणार्‍या ओढ्यावर एक एक डाव कबड्डी चा रंगला. हळूहळू सगळ्यांवर राज्य येवून गेले. सगळे ताजेतवाने वाटत होते. पण रिक्त झालेल्या पोटाला अभक्त ठेवून कसं चालेल म्हणून मस्त कांदेपोहे आणि गरमागरम चहा चा आस्वाद घेतला.
आमचं सगळं आवरून झालं आणि शिखरमाथ्याकडे निघालो. रोज लवकर उठणारा सूर्य अजून निजलाच होता. आमच्या कल्लोळाने त्याची झोप मोड झाली असावी आणि त्या गुलाबी थंडीत पहाटे आळस देत हळूवार पणे तो उठू लागला.. अंधाराला तेजाची झालर चढू लागली.. वाटेत एक ओढा अजून ही लोळत होता. . थोडं पुढे गेल्यावर एका पठारावर रिंगण करून एक मेकांची औपचारिक ओळख करून घेतली. थोडक्यात स्वास्थ्यरंग चे हेतू सांगितले. आत्ता हे सारे ओळखीचे स्वास्थ्यप्रेमी निसर्गाच्या रंगात एकरूप होऊन मोहीम फत्ते करायला पुढे निघाले. काही जण पुढच्या आणि मागच्यांमध्ये दुवा साधत होते ते स्वास्थ्यरंग चे ट्रेक पिलर्स. वर जाताना मात्र सगळ्यांना एकच प्रश्न पडत होता की, " हे देव देवी रहायला इतक्या उंचावर स्पाॅट का बघतात. पण धीर देत सगळ्यांना वर नेले.. इतक्या वर की जणू स्वर्गात. चोहीकडे फक्त आणि फक्त धुके. बर्‍यापैकी शिखर सर करून आत्ता उरला होता तो शेवटचा पल्ला.
कळसूबाई चे वैशिष्ट्य म्हणजेच इथल्या लोखंडी शिड्या ! अशा चार शिड्या वाटेत लागतात. ह्या शिड्यांना पार करणे ही खरी कसोटी आहे. शेवटची शिडी चढताना धुक्यांनी आच्छादलेले वातावरण भिडू लागले. सगळ्यांनी ती शिडी चढून शिखर माथा गाठला आणि जिगरबाज म्हणा की जिगरखाज.. मी, मोहन, गुरू आणि रोहित असे चौघे जण दगडी वाटेने वर आलो. हा रॉकपच अंदाजे तीस फूट असावा. पण इथे लाभले ते खरे समाधान... खर्‍या अर्थाने ट्रेक केल्याचं. कळसूबाई म्हणजेच 'महाराष्ट्राचा एवरेस्ट' म्हणून प्रख्यात असलेला पण समाधान हे एव्हरेस्ट सर करण्या इतकेच होतं. अखेर कळसूबाई शिखर गाठले ते कळसूबाई देवीच्या साक्षीने. डोंगर माथ्यावर कळसूबाई देवीचे मंदिर आहे. गाभाऱ्यात देवीची चार फूटी दगडी मूर्ती आहे. शेंदूर लेवून विराजमान झालेल्या ह्या शक्तीपीठास भेटायला शक्ती रूप असलेल्या आमच्या दहा स्त्री शक्ती अन सोबत त्यांचे वीस शिलेदार.! सार्‍यांनी आईचं दर्शन घेतले. आईला मोगरा... निशिगंधाची वेणी, सुगंधी गावठी गुलाब ह्यांचा साज केला. कापूर धूपाने आरती केली. श्रीफळा चा प्रसाद दाखवला आणि आईने ही मनापासून दर्शन दिले. फोडलेल्या नारळातील पाणी तीर्थ म्हणून पस्तीस हून अधिक उपस्थित लोकांना मी स्वत दिले. पण मला एका गोष्टीचं कोडे उलगडले नाही ते एका नारळात इतकं पाणी कसे आणि कुठून आले. ह्याला तीर्थ म्हणावं की तहानलेल्याला लेकरांना कळसूआई ने दिलेला पान्हा... हे फक्त त्या शक्तीदायनीलाच ठाऊक.
शिखर गाठल्याचा आनंद सगळ्यांच्या चेहर्‍यावर ओसंडून वाहत होता. वारा ही बेभान वाहत होता. सूर्य आपला धुक्याचे पांघरून घेऊन गुडुप्प झोपला होता. आमच्या सोबतीला एक नवीन प्राणी देखील होता. त्या गावातील एक कुत्री अगदी काळजीपोटी वरपर्यंत आम्हाला सोडायला आली होती. शिखरावर आमच्या सोबतचे दाभोळकर सर चकली खात होते... तीच तिला पण टाकली. पोटभर खाऊन एक आळस दिला.. आणि तिथेच बाजूला अंगाची गुंडाळी करून दगडाच्या खळग्यात घुसून भर पावसात झोपलेली.
पुन्हा एकदा मंदिराकडे आलो. भगवा फडकवला... तिरंग्याला सलामी देत.. जन गण मन ने अभिवादन करत सर्व जण मनापासून वंदन करत होते.
आनंदाने भारावलेले सारेच आत्ता शिखर उतरायला लागले. समुद्र पातळी पासून 5400 फूटावर उभं असताना इतकेच अंतर खाली जाताना कापायचंय ह्या विचाराने शरीरापेक्षा मन जास्त जड झाले होते. परतीच्या वाटेत मधेच एका दगडांमधून वाहणार्‍या झर्‍याचं पाणी दिसले. थंडगार अमृतधाराच जणू. या अमृताने देह आणि मन तृप्त झाले. . पुढे आमची काही मंडळी दिलेल्या सूचनां चे पालन करत एका पठारावर थांबले होते.... थांबावे लागणारच होते कारण स्पाॅट श्रमपरिहाराचा होता. सोबत आणलेल्या ओझ्याची अदलाबदल केली. बॅग मधले ब्रेड, बटर, जॅम, चटणी ह्यांना पोटात ढकलून बॅग हलकी अन शरीर थोडं जड केले. जडत्व हे गुरूत्वाकर्षणाच्या भूलीस पडावं तसंच सगळे भराभर खाली उतरू लागले. पायथ्याच्या खाली सकाळी लोळत पडलेला ओढा तसाच शांत झोपला होता. नजीकच एका कातळाच्या उंचावरून कोसळणारा एक धबधबा दिसला. धबधब्यातून पडणार्‍या पाण्याचा आवाज हा जणू त्या ओढ्याला झोपेतून उठवण्याचे प्रयत्न करत असावा. वाटेत भाताची शेती करणारे काही गावकरी काम करत होते. भाताच्या लावणी उपक्रमात आमच्या स्वास्थ्यरंग परिवारातील होतकरू शेतकरी मोहन, रोहित आणि स्वप्नील यांनी मदत केली. पुढे धबधब्याच्या आवाजाकडे आकृष्ट होत भिजण्यासाठी गेलो. पाणी जसं मुरते तसंच ह्या गार पाण्याने इथल्या आठवणी ही मुरायला लागल्या. थकलेल्या तन मनाला नव चैतन्य प्राप्त झाले होते.
भिजलेल्या अन समाधान पावलेल्या मनाने निरोप दिला. पायथ्याशी आलो. दोन घास खाऊन परतीच्या प्रवासाला निघालो. गाडी चालू झाली आणि सगळ्यांनी आपल्या बाॅड्या पाडून दिल्या. सार्‍यांची शांतता एक सूरातली होती. ताजेतवाने होण्यासाठी चहा घेतला आणि पुन्हा टूर निघाली मुंबईच्या दिशेने. थकलेल्या शरीरास जसं थर्टी - थर्टी चा पेग ताकद देते तीच स्फूर्ती मिळाली होती त्या एकच प्यालाने. गाडीत मैफिल जमली भक्तीगीता पासून ते विडंबन गीतां पर्यंत सूर लागत होते. कधी बुगडी सांडत होती... तर कधी पदरावर जरतारी च्या मोराची मागणी होत होती.... प्रेम गीतांमधून एकमेकांचे प्रेम रहस्य उलगडत होते तर कधी सात वीर वेड्यासारखे दौडत होते.... महाराष्ट्र माझा च्या गर्जनेतून सप्त नद्यांच्या संगमात सारेच न्हाऊन निघाले. असा हा रंगमहाल कोणीच सोडून जाऊ नये असे वाटत असताना मात्र एक एकाला निरोप देणं भाग होतं.
निरोप देताना आज अनेकांच्या मनामध्ये स्वास्थ्यरंग ने लावलेले आपुलकीचे रोप वृद्धिंगत होऊन भरभरून फुलेल.
स्वास्थ्याकरिता दंग आणि आठवणींच्या शिदोरीचे रंग उधळताना आज मी पुन्हा भरून पावलो.
स्वास्थ्याकरिता दंग आणि आठवणींच्या शिदोरीचे रंग उधळताना आज मी पुन्हा भरून पावलो.
डाॅ. तेजस लोखंडे
स्वास्थ्यरंग गडभेट
9773267001
स्वास्थ्यरंग गडभेट
9773267001
